Ruim acht jaar lang was hij onze trouwe viervoeter, kat Tips, die bij ons kwam wonen toen hij 9 was. Een raskat, Burmilla, met als typische karaktertrekken mega lief, aanhankelijk en een echte schootkat. Het is een binnenkat en omdat hij niet deed aan klimmen of hoog springen kon hij ook in de tuin loslopen. Sinds mijn zoontje -geboren in 2013- kon kruipen, zijn de kat en hij dikke maatjes. Hele dikke maatjes.

 

Voorbereid op verlies

Omdat raskatten vaak niet heel oud worden hielden we er al een hele poos rekening mee dat hij een keer zou overlijden. Ook ons zoontje bereidden we al een tijdje voor op een mogelijke dood van zijn vriendje, omdat hij ook zichtbaar ouder werd. Hij is enig kind waardoor hij denk ik nog meer naar de kat toe trok en we vermoedden dat het verlies echt hard aan zou komen.

Bij elke vakantie de afgelopen jaren zeiden we dat hij extra goed afscheid moest nemen want wie weet zou hij wel overlijden in die tijd. Op zijn 5e zei hij een keer bij het naar bed gaan tegen Tips: “succes met doodgaan!” Kortom, we waren allemaal ‘voorbereid’ dat de dag zou komen. We hoopten eigenlijk dat we hem een keer ’s ochtends in zijn mandje zouden vinden, rustig overleden in zijn slaap, maar helaas mocht dat niet zo zijn en werd het uiteindelijk toch onze beslissing.

 

Het gaat niet langer

Al een poos had hij last van zijn achterlijf en liep hij moeilijk. Maar met medicijnen en de geruststelling van de dierenarts dat hij echt geen pijn had, heeft hij het toch nog bijna 2 jaar vol gehouden. Maar de dag na Sinterklaas ging het ineens achteruit. Ook op maandag en dinsdag, dat is dan een voordeel van werken aan de eettafel, je ziet de kat de hele dag, ging het verder achteruit; hij kwam nauwelijks meer van z’n plek en liep zelfs niet meer op de bank af als iemand erop ging zitten.

Die avond besloten mijn partner en ik dat vermoedelijk toch echt de tijd was gekomen dat we moesten beslissen dat het zo niet langer kon, je wilt toch dat een dier zowel waardig kan leven als kan sterven. Woensdag belden we de dierenarts voor advies en die dag hebben we meteen een afspraak gemaakt voor vrijdagmiddag, om de kat te laten inslapen. In verband met Corona kon het niet thuis maar moesten we echt naar de praktijk komen.

 

Wel of niet je kind bij het overlijden laten zijn?

Met in mijn achterhoofd hoe heftig de laatste momenten van een van mijn eerdere katten waren, die gaf echt nog een ijselijke gil, had ik eigenlijk bedacht dat mijn zoontje er beter niet bij kon zijn. Het liefst zou ik de kat thuis laten inslapen net voordat hij uit school zou komen, zodat we dan konden zeggen dat het toevallig net gebeurd was en dat het op een natuurlijke manier was gebeurd. Maar de dierenarts gaf aan dat het eigenlijk altijd heel rustig verloopt en dat ze nooit achteraf had gehoord dat het traumatisch was geweest voor een kind van die leeftijd. En dat ze het ook rustig zou uitleggen wat er zou gebeuren, etc. Het woord ‘inslapen’ gebruikt ze niet om te voorkomen dat hij niet meer durft te gaan slapen, nog een belangrijk punt.

 

Wanneer vertellen we het aan ons kind?

Toen begon voor ons al het rouwproces maar hoe zouden we dit gaan aanpakken met onze 7-jarige? Hij had natuurlijk ook al lang gezien dat het minder goed ging (maar ging in die tijd nog wel naar school dus was er niet de hele dag bij) maar dat je actief een leven kan beëindigen, dat wist hij niet. Ik vond dat we het hem wel vooraf moesten vertellen maar niet te lang van te voren, wetend hoe een naderend afscheid emotioneel op je kan drukken. Dus in eerste instantie hadden we bedacht, dat we het hem pas zouden vertellen als hij vrijdag uit school kwam, dan zou hij nog een half uur met hem thuis hebben voordat we naar de dierenarts gingen.

Maar op donderdag, mede door het lezen van een aantal artikelen op internet met ervaringen van anderen, besloten we toch dat we het anders zouden doen, het voelde toch beter als hij langer de tijd zou hebben om er aan te wennen. En om afscheid te kunnen nemen.

 

Het gesprek

Dus donderdagmiddag na school zijn we met z’n drietjes bij Tips gaan zitten en hebben we hem verteld dat het echt niet meer goed ging met Tips. Dat het ook niet fijn was voor de kat zelf en dat wij er voor moeten zorgen dat hij geen pijn krijgt. Dus dat we hem kunnen helpen om rustig dood te gaan terwijl wij hem knuffelen. We hebben hem uitgelegd hoe het zou gaan vrijdagmiddag, dat hij 2 spuitjes zou krijgen en dan rustig zou overlijden en dat we hem dan weer mee zouden nemen om zaterdagmiddag te begraven in de tuin. Uiteraard was hij enorm in tranen  “maar ik kan niet zonder Tips!” riep hij snikkend uit en de poes werd geknuffeld en geknuffeld en geknuffeld.

 

Afscheid nemen van een geliefd huisdier

Er kwamen vragen, waar we hem zouden begraven, of er een grafsteen kwam, dat soort dingen. Maar ook of we hem na een tijdje weer konden opgraven om te bekijken en wanneer er een nieuw huisdier mocht komen…

De buren werden ingelicht en ook de buurmeisjes kwamen nog even afscheid nemen van de kat die ze zo vaak al geknuffeld hadden. Die avond mocht Tips bij wijze van uitzondering nog even mee naar boven en heeft ‘ie nog op zijn kamer rondgelopen en op z’n bed gezeten om te knuffelen.

Vrijdag ging hij naar school en de juf en zijn beste vriendjes waren ingelicht. School bood afleiding en eenmaal weer thuis werd Tips meteen geknuffeld en geknuffeld en een half uur later gingen we naar de dierenarts.

 

Bij de dierenarts

Bij de dierenarts was een apart kamertje ingericht achterin de praktijk met twee 2-zitsbanken. De dierenarts is een rustige vrouw die onze kat al 8 jaar kent en ze legde rustig uit wat er ging gebeuren. Bij het eerste spuitje dat slechts een klein stukje onder de huid hoeft, mocht hij op schoot bij Robin, daar werd hij slaperig van en uiteindelijk was hij zo ver weg dat hij niks meer zou voelen.

Tips zat op schoot bij Robin en na het spuitje werd hij eerst wat onrustig maar na een paar minuten viel hij rustig in slaap. Dat was best bijzonder, om de poes zo in de armen van mijn zoontje te zien die hem zo dapper liefdevol vasthield terwijl de tranen over z’n wangen stroomden.

Vervolgens hebben we hem in zijn mandje gelegd, moesten we op de andere bank plaatsnemen zodat de arts hem op veilige afstand van ons kon checken voordat ze de 2e spuit gaf; dat is een heftigere en die moet echt bij het hart gegeven worden. Ze legde uit dat er misschien nog wat spiertrekkingen zouden kunnen plaatsvinden de komende uren, maar dat dat niet betekende dat hij nog leefde of iets voelde. Dus we waren erop voorbereid maar het gebeurde nauwelijks.

Toen ze had vastgesteld dat het hartje niet meer klopte mochten we weer naast hem gaan zitten en al knuffelend hebben we zo nog een kwartier bij zijn mandje gezeten en gehuild. Toen namen we hem mee naar huis. In de auto wilde mijn zoontje per sé het mandje op zijn schoot. De hele weg kon hij ‘m zo aaien.

 

Weer thuis

Mijn zoontje keek altijd samen met de kat tv (voor het ontbijt en in de middag als het kooktijd was) en ook dit keer wilde hij dat, het liefst had hij hem op schoot genomen maar we zeiden dat ie toch echt in het mandje moest blijven. Dus het mandje ging eerst op schoot en vervolgens naast hem op de bank en de hele tijd werd Tips nog geaaid. Ook toen hij al naar bed was heeft het mandje bij ons op de bank gestaan. In de nacht hebben we hem in de koele garage gezet.

 

Begraven van Tips

De volgende ochtend bij het tv kijken moest Tips er weer bij, en na zwemles en de lunch gingen we naar buiten. De plek hadden we al bepaald, onder de sering achter in de tuin, maar wel zichtbaar vanaf de woonkamer. Mijn partner had het diepe gat gegraven en Tips wikkelden we in een katoenen doek (waar een hydrofiele luier al niet voor gebruikt kan worden…). Mijn partner en zoontje hebben hem samen in het gat gelegd, we hebben 3 bloemen uit de tuin er op gelegd en toen begon het dicht scheppen. Mijn zoontje wilde per sé meehelpen en al huilend en huilend bleef hij maar scheppen en scheppen, het was echt iets wat hij wilde doen blijkbaar en ik vond het echt bewonderenswaardig.

Een ander verzoek van hem was dat we overal foto’s van namen, zowel van het bij de dierenarts zijn als alle aspecten van het begraven.

Mijn schoonzus beschildert stenen en zij zou naar een ontwerp van mijn zoontje een steentje beschilderen voor op het grafje. Verder is het vooral de bedoeling dat er mooi bloemetjes op gaan groeien, het hoeft maar subtiel te zijn dat we er door de steen extra aan herinnerd worden dat Tips daar ligt.

 

Rouw om ons huisdier

Tja en dan begint de grote leegte en het grote gemis. Bij elk tv moment in de dagen erna kreeg mijn zoontje een trillend lipje. De lege plek waar het mandje stond, herinnert je er keer op keer aan dat hij er niet meer is. We hadden besloten dat we pas op woensdag de kattenspullen zouden opruimen dus die stonden er nog een paar dagen om het niet meteen helemaal overal leeg te laten zijn.

Mijn zoontje wilde graag het mandje op zijn kamer hebben. We waren even bevreesd dat dat te heftig zou zijn maar nee hij vond het juist fijn. Er kwamen kaarten binnen om ons sterkte te wensen met ons verlies en daar kon hij prima mee omgaan. Hij heeft veel tranen gelaten, vooral op de momenten dat ‘ie echt geconfronteerd werd met het gemis. Maar het waren geen grote huilbuien meer. We hebben het er ook veel over gehad dat huilen altijd mag, dat wij dat zelf ook doen en hem ook vaak missen. En nog, al is het inmiddels bijna een maand geleden. Een kat deelt echt je leefruimte met je dus het is logisch dat je na 8 jaar nog altijd naar ‘m zoekt als je ’s ochtends beneden komt of denkt hem ‘s nachts te horen mauwen.

 

Tastbare herinneringen

Voor Sinterklaas hadden we hem al een fotocollage gegeven van leuke momenten met Tips en die wordt geregeld bewonderd. Ook laten we nog een kussen bedrukken met een foto van hem & Tips zodat hij die kan knuffelen in bed. Een mok met afbeeldingen van hem en de poes was bij de vorige Sinterklaas al een top-cadeau gebleken.

Van opa en oma heeft hij een sleutelhanger gekregen met fotootjes van hem & Tips erin, en die ligt trots bij zijn bed, net als een mooie foto die hij op de 1e avond al had gepakt en bij zijn bed had gezet om naar te kijken. Ook hebben we vacht bewaard van het borstelen toen hij nog leefde en hebben we 2 snorharen afgeknipt toen hij overleden was, die zitten in een speciaal doosje.

Als we een spelletje spelen dan hebben we op verzoek van mijn zoontje een 4e speler erbij: een poes van klei. Het is dus zeker niet zo dat hij alles wat met poezen of Tips te maken heeft vermijdt, hij lijkt het juist fijn te vinden om aan hem herinnerd te worden.

De spreekbeurt waar we al een poosje mee bezig waren nadert, en mijn zoontje gaat het nog altijd over katten doen. Ook al vindt hij het moeilijk nu Tips er niet meer is, hij zet toch door. Er zit een filmpje in van hem & Tips en we zien dat hij dan echt moet slikken, maar hij wil het per sé erin hebben.

Al met al vind ik dat hij er heel erg goed mee omgaat. Hij kropt emoties niet op, kan er prima over praten, we halen geregeld met een glimlach herinneringen op over deze bijzondere kat en hij heeft er voor zover wij weten geen nacht slecht van geslapen.

Ik ben wel heel blij dat we het hem toch al eerder hebben verteld dan op de middag zelf, ik denk toch dat tijd om afscheid te nemen belangrijk is, hoe pittig ook de gedachte is dat een dier er over 24 uur niet meer zal zijn.

 

RIP lieve Tips  23-04-2003  –  11-12-2020

 

Voor boeken over rouwverwerking bij kinderen klik je hier. Op zoek naar een geschikt boek voor je kind, klik je hier.

Voor meer online informatie over het verlies van een huisdier kun je bv. op deze site kijken.

 

Tip: mocht je kind jonger zijn dan is een prentenboek over verlies ook nog een aanrader om te helpen begrijpen wat er gebeurt.

 

Meer blogs van Judith: